Dzieci w wirtualnej sieci (opracowanie: Zofia Błońska) 

 Cyberprzemoc - gdzie szukać pomocy?

 Bezpieczeństwo dzieci on line - kopendium dla rodziców  

Szanowni Państwo,
w związku z niepokojącymi doniesieniami dotyczącymi pojawiających się zagrożeń w Internecie zwracamy się z apelem o zwrócenie szczególnej uwagi na informacje zamieszczone poniżej.

Gry komputerowe:

• to bardzo popularna forma rozrywki dla dzieci i młodzieży. 60% dzieci w wieku 4-14 lat używa komputera do grania, a 94% nastolatków w wieku 12-17 lat gra w gry wideo;
• mogą wspierać rozwój poznawczy, emocjonalny i społeczny dzieci. Wpływają pozytywnie na: spostrzegawczość, reakcje na bodźce, zdolności przestrzenne, procesy myślowe oraz koncentrację uwagi. Poprawiają refleks i koordynację wzrokowo-ruchową oraz ćwiczą umiejętność współdziałania w grupie.

Nadmierne granie może:
• przyczyniać się do problemów z koncentracją uwagi przez dłuższy czas;
• powodować zaniedbywanie nauki, aktywności fizycznej, kontaktów z rodziną i kolegami;
• prowadzić do rezygnacji z innych zainteresowań, a nawet zaniedbywania czynności takich, jak jedzenie czy sen;
• w skrajnych przypadkach doprowadzić nawet do uzależnienia.

Gry zawierające agresję i brutalną przemoc:
• powodują wzrost poziomu agresji u dzieci,
• uczą wrogich zachowań wobec innych ludzi oraz tego, że jedynym sposobem na rozwiązywanie problemów jest używanie siły.

System PEGI:
• w naszym kraju wiele gier komputerowych oznaczonych jest wg systemu PEGI (Pan-European Game Information).
Jest to ogólnoeuropejski system klasyfikacji gier stworzony przez producentów gier w celu udzielenia rodzicom w Europie pomocy w podejmowaniu świadomych decyzji o zakupie gier komputerowych;
• Symbole PEGI znajdują się na opakowaniu gry. Wskazują one następujące kategorie wiekowe: 3, 7, 12, 16 i 18 lat, nadane zgodnie z zawartością gry i poziomem rozwoju młodego użytkownika;
• Na stronie internetowej www.pegi.info można sprawdzić klasyfikację gry i jej kategorię wiekową oraz oznaczenia informujące o potencjalnie szkodliwych treściach występujących w grze, takich jak przemoc, wulgaryzmy czy hazard.
Przed zakupem gry warto zapoznać się z jej klasyfikacją, aby podjąć przemyślaną decyzję.

Media donoszą o nowej grze, która pojawiła się w Internecie i zagraża życiu dzieci oraz nastolatków. Z doniesień mediów wynika, że gra jest bardzo popularna i wzbudza zainteresowanie młodych internautów. Psychologowie ostrzegają, że szczególnie narażone na udział w grze są osoby o niskiej samoocenie i poczuciu własnej wartości.
Z informacji uzyskanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej wynika,
że aktualnie Prokurator Okręgowy w Szczecinie prowadzi śledztwo w sprawie usiłowania doprowadzenia trójki małoletnich do targnięcia się na własne życie pod wpływem wspomnianej gry.

Rodzicu, bądź czujny:
• nie wszystko, co pojawia się w Internecie, chociaż modne, jest bezpieczne i rozsądne. Monitorujcie Państwo w co grają i na jakie strony wchodzą Wasze dzieci;
• rozmawiaj z dzieckiem, omów jego aktywność w Internecie, dopytaj o ewentualne problemy, z jakimi być może się boryka;
• zwracaj uwagę na zachowanie dziecka w ostatnim czasie – jego ogólne samopoczucie, poziom zmęczenia, rodzaj filmów i muzyki jakiej słucha;
• pamiętaj, że masz możliwość założenia filtrów ochrony rodzicielskiej, aby uchronić dziecko przed szkodliwymi treściami.

Zasady zachowania bezpieczeństwa w korzystaniu z gier komputerowych:

• Określ zasady dotyczące czasu, jaki twoje dziecko może przeznaczać na gry komputerowe.
• Zadbaj o to, aby dziecko nie grało codziennie, ale też nie rób tradycji z tej formy spędzania czasu. Jeśli ustalisz, że w waszym domu gra się w określone dni, np. w piątki i niedziele, dziecko przez cały tydzień będzie żyło oczekiwaniem na włączenie komputera.
• Zainteresuj się, w co gra twoje dziecko i czy gra jest dla niego odpowiednia. Porozmawiaj z dzieckiem o grach, z których korzysta, sprawdź, czego może się z nich nauczyć.
• Zanim kupisz swojemu dziecku grę, upewnij się, że jest odpowiednia do jego wieku. Może ci w tym pomóc system oceny gier PEGI.
• Zwróć uwagę, czy w zachowaniu twojego dziecka nie pojawiają się sygnały uzależnienia od komputera.
• Upewnij się, że Twoje dziecko z powodu grania nie zaniedbuje obowiązków domowych i szkolnych.
• Sprawdź, czy gra jest pozbawiona mikropłatności.
• Pamiętaj, że istnieją minigry, które nie wymagają instalacji, a zawierają treści nieodpowiednie dla dzieci.
• Zwróć uwagę na to, czy w grze można kontaktować się z innymi graczami. Jeśli tak – sprawdź, czy znajomości, jakie zawiera twoje dziecko, są bezpieczne. Kontakt z innymi użytkownikami może być potencjalnym źródłem niebezpiecznych sytuacji i podejmowania ryzykownych zachowań.

Gdzie można uzyskać pomoc:

• 800 100 100, bezpłatną i anonimowa pomoc dla dorosłych (rodziców, nauczycieli, pedagogów).
• 800 121212, pomoc dla dzieci i młodzieży, możliwość porozmawiania o problemach, (Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży Rzecznika Praw Dziecka).

Przydatne linki do stron z informacjami i aplikacjami:

http://fdds.pl/oferta/kontrola-rodzicielska/
http://wiadomosci.onet.pl/kraj/chron-dziecko-w-sieci-rozpoczyna-sie-ogolnopolska-kampania-na-rzecz-ochrony-dzieci/xz3eh88
http://fdn.pl/podstawowe-informacje-dla-rodzicow?cat1=445&cat2=674&cat3=
http://www.pegi.info/pl/index/
https://sieciaki.pl/

Zachęcamy do zapoznania się z praktycznymi informacjami i wskazówkami dla Rodziców przygotowanymi w ramach DBI 2016.

Dyżurnet.pl - Rodzicu, od ciebie zależy bezpieczeństwo twojego dziecka

Najnowsze badania przeprowadzone przez NASK Nastolatki 3.0 wskazują, że prawie 60% młodych ludzi spotkało się w sieci ze zjawiskiem poniżania i ośmieszania. Wielu takich sytuacji dałoby się uniknąć gdyby rodzice w porę ostrzegli dzieci przed konsekwencjami podejmowania ryzykownych zachowań w Internecie.

Ostrzegajmy przed cyberprzemocą!

Ze wspomnianych badań wynika, że najbardziej popularną aktywnością nastolatków na profilach w portalach społecznościowych jest zamieszczanie własnych zdjęć i filmów. Deklaruje ją aż 79,3% badanych. Część z tych materiałów służy później rówieśnikom do poniżania i ośmieszania kolegów i koleżanek. Aż 58,1% nastolatków deklaruje, że spotkała się z takim zjawiskiem w stosunku do swoich znajomych. Natomiast rozpowszechnianie kompromitujących materiałów na temat swoich kolegów zauważyło 33,3% badanych.

Tym ważniejsze wydaje się ostrzeganie nastoletnich dzieci przed zbyt pochopnym tworzeniem, a tym bardziej umieszczaniem własnego wizerunku w Internecie szczególnie w kontekście, który może być odebrany jako seksualny. Takie materiały mogą być bowiem użyte przeciwko nim przez rówieśników, ale także ściągnięte i dalej dystrybuowane przez pedofili.

Dlatego warto aby rodzice uczyli swoje dorastające dzieci, jakie własne zdjęcia i filmy bezpiecznie publikować w Internecie. Ta świadomość może być niezwykle cenna dla młodzieży i ochronić je przed cyberprzemocą.

Rozmawiajmy, aby dzieci nam ufały!

Innym bardzo niebezpiecznym zjawiskiem są ryzykowne zachowania nastolatków będące konsekwencją działań w sieci. Z badań NASK wynika, że 23,1% badanej młodzieży spotkało się z osobą dorosłą poznaną w Internecie! A 61,4% z nich nie poinformowało o tym fakcie rodziców. Część, co prawda, uprzedzało o tym chociaż znajomych, ale aż 28,9% nie dało znać o tym fakcie nikomu.

Wynika z tego, że nie wszystkie nastolatki zdają sobie sprawę z możliwych, niebezpiecznych konsekwencji takich spotkań, stawiając się w pozycji potencjalnej ofiary napaści seksualnej, która może być dodatkowo nagrana i umieszczona w sieci.

We wrześniu 2016 roku zespół Dyżurnet.pl rozpoczął kampanię społeczną Możesz pomóc - reaguj, zgłoś!. Ma ona zwrócić uwagę użytkowników Internetu na znaczenie odpowiedniego reagowania na pojawiające się w sieci materiały przedstawiające seksualne wykorzystywanie nieletnich lub  prezentujące wizerunki dzieci w kontekście seksualnym.

Więcej o kampanii Możesz pomóc - reaguj, zgłoś!

Zobacz spot kampanii

www.akademia.nask.pl

Przeglądarka BeSt

BeSt to bezpłatna przeglądarka bezpiecznych stron internetowych dla dzieci w wieku od 3 do 10 lat.
 BeSt-przeglądarka dla dzieci - funkcje programu:

• Skuteczna ochrona dziecka podczas korzystania z Internetu
• Setki przyjaznych i bezpiecznych serwisów dla dzieci 3+
• Blokada dostępu do stron spoza katalogu BeSt, serwisu www.sieciaki.pl Fundacji Dzieci Niczyje
• Nawigacja przyjazna dzieciom
• Łatwa instalacja programu

Program pełni funkcję kontroli rodzicielskiej w Internecie.

Dzięki zastosowaniu przeglądarki BeSt rodzice mogą wspólnie z dziećmi odkrywać uroki Internetu lub zapewnić im bezpieczne, samodzielne korzystanie z sieci. Program udostępnia kilkaset bezpiecznych stron internetowych dla dzieci. Ponadto blokuje dostęp do stron spoza katalogu Sieciakowego BeSt, który prowadzony jest przez Fundację Dzieci Niczyje od 2005 roku w ramach serwisu www.sieciaki.pl.

Zapraszamy na stronę best.fdn.pl

Koordynatorzy: Grażyna Kulejewska, Katarzyna Sordyl, Karolina Walaszczyk-Szkutnik

CYBERPRZEMOC

Większość dzieci ma w domu komputer, wiele ma w kieszeni komórkę. Wszystkie mają dostęp do Internetu: w domu, w szkole, u kolegi lub w kafejce. Dzięki sieci mają dostęp do informacji, mogą rozmawiać i grać z innymi, siedząc przed monitorem komputera. Ale Internet to także zagrożenia, które będą tym mniej szkodliwe, im lepiej zostaną poznane przez rodziców.

Dobre rady dla rodziców

1. ROZMAWIAJ ZE SWOIM DZIECKIEM.

2. NIE KARZ DZIECKA ZA BŁĘDY, O KTÓRYCH CI MÓWI.

3. POROZUMIEWAJ SIĘ Z RODZICAMI KOLEGÓW I KOLEŻANEK TWOJEGO DZIECKA.

4. NAUCZ SWOJE DZIECKO, ŻE MOŻE ZAWSZE POWIEDZIEĆ CI O SWOICH KŁOPOTACH.

5. WYCHOWUJ DO SIECI.

6. UCZ SWOJE DZIECKO ZASAD BEZPIECZEŃSTWA.

7. SURFUJ PO SIECI ZE SWOIM DZIECKIEM.

8. POZNAWAJ SIEĆ ZE SWOIM DZIECKIEM , BAW SIĘ NIĄ.

9. NIE BÓJ SIĘ PRZYZNAWAĆ DO NIEWIEDZY.

10. POKAZUJ DZIECKU WARTOŚCIOWE MIEJSCA W SIECI.

11. USTAL Z DZIECKIEM ZASADY KORZYSTANIA Z INTERNETU.

12. USTAW KOMPUTER WE WSPÓLNEJ CZĘŚCI MIESZKANIA.

13. WSPOMAGAJ SIĘ PROGRAMAMI FILTRUJĄCYMI.

14. SRAWDZAJ KLASYFIKACJĘ GIER KOMPUTEROWYCH I VIDEO W SYSTEMIE PEGI.

15. ZAWIADAMIAJ POLICJĘ O PRZESTĘPSTWACH, A ADMINISTRATORÓW O NIEWŁAŚCIWYCH ZACHOWANIACH.

16.  JEŚLI TWOJE DZIECKO PADŁO OFIARĄ PRZESTĘPSTWA PRZEZ INTERENT, NICZEGO NIE KASUJ Z KOMPUTERA.

Linki do ważnych i przydatnych stron

www.saferinternet.pl/ — oficjalna strona realizowanego w Polsce przez Konsorcjum FDN i NASK programu Komisji Europejskiej "Safer Internet". Na serwisie znajdują się aktualne wiadomości związane z tematyką programu, artykuły prasowe oraz raporty dotyczące badań.

www.dbi.pl/ — serwis poświecony obchodom Dnia Bezpiecznego Internetu, którego ideą jest propagowanie działań na rzecz bezpiecznego korzystania dzieci i młodzieży z Internetu. Na stronie znajdują się materiały z poprzednich obchodów, materiały pomagające w organizacji imprez, informacje o konkursach, baza szkół, które przyłączyły się do obchodów.

www.dyzurnet.pl/ — serwis Dyżurnet.pl anonim. przyjmuje zgłoszenia o nielegalnych treściach w Internecie.

www.helpline.org.pl/ — projekt helpline.org.pl ma na celu pomoc dzieciom i młodzieży w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa w Internecie. Jeśli dziecko spotkało w Sieci coś nieprzyjemnego i nie wiesz jak mu pomóc - wejdź na stronę projektu.

www.kidprotect.pl/ — strona Fundacji Kidprotect.pl, zajmującą się zapobieganiem patologiom społecznym (w szczególności przestępczości seksualnej) oraz pomocą dotkniętym patologiami społecznymi.

www.dzieckokrzywdzone.pl/ — portal wiedzy o problemie krzywdzenia dzieci.

www.bezpiecznyinternet.org

www.sieciaki.pl

www.bezpiecznemedia.pl

www.stoppedofilom.pl

www.dzieckowsieci.pl

www.f-secure.pl

www.microsoft.com/poland/security

10 porad dla rodziców, dotyczących bezpiecznego korzystania z internetu

1. Odkrywaj Internet razem z dzieckiem. Bądź pierwszą osobą, która zapozna dziecko z Internetem. Odkrywajcie wspólnie jego zasoby. Spróbujcie znaleźć strony, które mogą zainteresować Wasze pociechy, a następnie zróbcie listę przyjaznych im stron (pomocny będzie edukacyjny serwis internetowy –www.sieciaki.pl/).
2. Naucz dziecko podstawowych zasad bezpieczeństwa w Internecie. Uczul dziecko na niebezpieczeństwa związane z nawiązywaniem nowych znajomości w Internecie. Podkreśl, że nie można ufać osobom poznanym w Sieci, ani też wierzyć we wszystko co o sobie mówią. Ostrzeż dziecko przed ludźmi, którzy mogą chcieć zrobić im krzywdę.
3. Rozmawiaj z dziećmi o ryzyku umawiania się na spotkania z osobami poznanymi w Sieci. Dorośli powinni zrozumieć, że dzięki Internetowi dzieci mogą nawiązywać przyjaźnie. Jednakże spotykanie się z nieznajomymi poznanymi w Sieci może okazać się bardzo niebezpieczne. Dzieci muszą mieć świadomość, że mogą spotykać się z nieznajomymi wyłącznie wraz z dorosłych.
4. Naucz swoje dziecko ostrożności przy podawaniu swoich prywatnych danych. Dostęp do wielu stron internetowych przeznaczonych dla najmłodszych wymaga podania prywatnych danych. Ważne jest, aby dziecko wiedziało, że podając takie informacje, zawsze musi zapytać o zgodę swoich rodziców. Dziecko powinno zdawać sobie sprawę z niebezpieczeństw, jakie może przynieść podanie swoich danych osobowych. Ustal z nim, żeby nigdy nie podawało przypadkowym osobom swojego adresu i numeru telefonu.
5. Naucz dziecko krytycznego podejścia do informacji przeczytanych w Sieci. Wiele dzieci używa Internetu w celu rozwinięcia swoich zainteresowań i rozszerzenia wiedzy potrzebnej w szkole. Mali internauci powinni być jednak świadomi, że nie wszystkie znalezione w Sieci informacje są wiarygodne. Naucz dziecko, że trzeba weryfikować znalezione w Internecie treści, korzystając z innych dostępnych źródeł (encyklopedie, książki, słowniki).
6. Bądź wyrozumiały dla swojego dziecka. Często zdarza się, że dzieci przypadkowo znajdują się na stronach adresowanych do dorosłych. Bywa, że w obawie przed karą, boją się do tego przyznać. Ważne jest, żeby dziecko Ci ufało i mówiło o tego typu sytuacjach; by wiedziało, że zawsze kiedy poczuje się niezręcznie, coś je zawstydzi lub przestraszy, może się do Ciebie zwrócić.
7. Zgłaszaj nielegalne i szkodliwe treści. Wszyscy musimy wziąć odpowiedzialność za niewłaściwe czy nielegalne treści w Internecie. Nasze działania w tym względzie pomogą likwidować np. zjawisko pornografii dziecięcej szerzące się przy użyciu stron internetowych, chatów, e-maila itp. Nielegalne treści można zgłaszać na policję lub do współpracującego z nią punktu kontaktowego ds. zwalczania nielegalnych treści w Internecie – Hotline’u (www.dyzurnet.pl/).
8. Zapoznaj dziecko z NETYKIETĄ – Kodeksem Dobrego Zachowania w Internecie. Przypominaj dzieciom o zasadach dobrego wychowania. W każdej dziedzinie naszego życia, podobnie więc w Internecie obowiązują takie reguły: powinno się być miłym, używać odpowiedniego słownictwa itp. (zasady Netykiety znajdziesz w serwisie oraz na stroniewww.sieciaki.pl/).
9. Poznaj sposoby korzystania z Internetu przez Twoje dziecko. Przyglądnij się jak Twoje dziecko korzysta z Internetu, jakie strony lubi oglądać i jak zachowuje się w Sieci. Staraj się poznać znajomych, z którymi dziecko koresponduje za pośrednictwem Internetu. Ustalcie zasady korzystania z Sieci.
10. Pamiętaj, że pozytywne strony Internetu przeważają nad negatywnymi. Internet jest doskonałym źródłem wiedzy, jak również dostarczycielem rozrywki. Pozwól swojemu dziecku w świadomy i bezpieczny sposób w pełni korzystać z oferowanego przez Sieć bogactwa.

Jak interweniować?

Jeśli Ty lub ktoś inny (szczególnie dziecko) zetknęło się z pornografią z udziałem małoletnich, koniecznie odwiedź stronę www.dyzurnet.pl - to hotline, który przyjmuje i reaguje na zgłoszenia, dotyczące występowania w Internecie treści nielegalnych (pornografia dziecięca, treści rasistowskie i ksenofobiczne).

Jeśli masz podejrzenie, że zostało złamane prawo, to pod żadnym pozorem nie działaj na własną rękę, tylko jak najszybciej powiadom policję (tel.: 997 lub 112 albo www.policja.pl/). Nie usuwaj dowodów przestępstwa – nawet jeśli będzie to wulgarny lub nieprzyjemny list, bądź inny plik.

Jeśli sprawa wymaga przesłuchania dziecka, domagaj się możliwości skorzystania z tzw. niebieskiego pokoju (więcej informacji o procedurach związanych z udziałem dziecka w postępowaniu karnym można znaleźć na stronach Fundacji Dzieci Niczyje – www.fdn.pl/).

Jeśli stwierdzisz przypadek włamania lub próby włamania do swojego komputera, jesteś nękany spamem przesyłanym za pośrednictwem polskich serwerów lub atakami hackerów, zgłoś się do zespołu CERT Polska - www.cert.pl/

Jeśli masz wątpliwości jak zaregować na informacje o kłopotach dziecka związanych z Internetem lub komputerem (zagrożenia, uzależniene) - skontaktuj się z helpline.org.pl - doświadczony zespół wesprze Cię w tej sytuacji i poradzi, jak postąpić.